อาหารแปลงหญ้าและน้ำสำหรับเลี้ยงกวาง

อาหารแปลงหญ้าและน้ำสำหรับเลี้ยงกวาง

     ความสูญเสียของฟาร์มกวางอันเนื่องมาจากโรคนั้น ไม่ค่อยมีให้เห็นบ่อยนัก อย่างไรก็ตามหากมีการทำฟาร์มกวางเป็นระยะเวลายาวนานมากกว่าที่เห็น ๆ กันอยู่ทุกวันนี้และเมื่อสัตว์เข้ามาอยู่ด้วยกันจำนวนมาก ๆ และเป็นเวลาเนิ่นนานหลายชั่วอายุก็อาจมีความอ่อนแอปรากฎขึ้นทำให้เป็นโรค โน้นโรคนี้ต่อไปก็ได้ ความสูญเสียที่ปรากฎอยู่ในปัจจุบันไม่ว่าจะเป็นที่นิวคาลิโดเนีย ออสเตรเลีย หรือนิวซีแลนด์ ก็ตามนั้นมักมีสาเหตุมาจากการจัดการ เช่น การให้ลูกเพียง 50 % การตื่นตกใจวิ่งชนเสาหรือรั้วคอกคอหักตาย และลูกกวางอ่อนแอเพราะมีนมกินน้อยกว่าปกติ เป็นต้น ซึ่งสาเหตุเล็ก ๆ ของเหตุการณ์เหล่านี้ถ้าจะสืบสาวกันจริง ๆ แล้วก็จะเป็นเรื่องมาจากการให้อาหารกวางต่ำกว่าศักยภาพของตัวมันและการ จัดการที่ไม่เข้าใจอุปนิสัยใจคอของสัตว์ หรือกล่าวอีกนัยหนึ่งก็คือขาดความเป็นสัตวบาลมากกว่าเหตุผลอื่นนั่นเอง

หากต้องการที่จะลดการสูญเสียดังกล่าว ประเด็นสำคัญจึงอยู่ที่การจัดหาพืชอาหารโดยควรเตรียมพื้นที่สำหรับปลูกหญ้า หรือพืชอาหารสัตว์สำหรับตัดมาให้กวางกินทุกวันไว้ให้พร้อมด้วย ซึ่งตามปกติกวางต้องการกินหญ้าสดประมาณตัวละ 8 - 10 กก./วัน และพื้นที่ 1 ไร่ น่าจะผลิตหญ้าได้ประมาณ 4,000 - 5,000 กก. โดยเฉลี่ยทั้งนี้ต้องมาการให้น้ำให้ปุ๋ยบำรุงตามสมควรตลอดปี

ส่วนอาหารข้น นั้นขอแนะนำว่าไม่จำเป็น ยกเว้นในช่วงที่ร่างกายของกวางต้องการการฟื้นฟู เช่นช่วงหลังคลอด ช่วงหลังฤดูผสมพันธุ์ในกวางพ่อพันธุ์ เป็นต้น โดยอาหารข้นจะใช้อาหารโคนมซึ่งมีโปรตีน 12 - 15 % ก็ได้ และให้กินในอัตรา 1 - 1.5 กก./ตัว/วัน เป็นหลัก

สำหรับน้ำดื่ม น้ำควรเปลี่ยนถ่ายทำความสะอาดทุกวันจะเหมาะสมที่สุด ทั้งนี้เพราะน้ำจะสะอาดไม่มีสิ่งสกปรกเจือปนอันเป็นบ่อเกิดของโรคพยาธิที่จะติดตามมา

 

สำหรับการเลี้ยงลูกกวางให้แข็งแรง ควรจะได้กินนมอย่างน้อยวันละ 150 กรัม อาจใช้นมแพะนำมาเลี้ยงลูกกวางที่ได้รับนมไม่เพียงพอ เพื่อเป็นการลดต้นทุนในส่วนของนมผงลงไปได้มากทีเดียว แต่หากน้ำนมแพะไม่เพียงพอก็จะให้กินนมผงโดยผสมกับน้ำให้ลูกกวางกินประมาณ 3 - 4 เดือน

ในเล้าอนุบาลนี้เราควรจะเลี้ยงลูกกวางที่มีอายุไร่เลี่ยกันไว้รวมกันแยกออกมาต่างหากจากกวางโต ให้ลูกกวางอยู่ที่เล้าอนุบาลจนหย่านมเมื่ออายุประมาณ 7 - 8 เดือน ขณะนั้นกวางควรมีน้ำหนัก 15 - 18 กิโลกรัมเป็นอย่างน้อยจึงให้เข้าร่วมฝูงกับกวางโต

อย่างไรก็ตามหลักของการคำนวณพืชอาหารสำหรับกวางมีดังนี้

ก. ลูกกวางอายุต่ำกว่า 6 เดือน ต้องการ 1.1 กก.สิ่งแห้ง/ตัว/วัน
ข. กวางเพศผู้อายุ 18 เดือน ต้องการ 1.5 กก. สิ่งแห้ง/ตัว/วัน
ค. กวางเพศผู้เต็มวัย ต้องการ 1.7 กก. สิ่งแห้ง/ตัว/วัน
ง. กวางเพศเมียเต็มวัย ต้องการ 1.0 กก. สิ่งแห้ง/ตัว/วัน
จ. แม่กวางเลี้ยงลูกอ่อน ต้องการ 1.4 กก. สิ่งแห้ง/ตัว/วัน
โดยหญ้าและพืชอาหารสัตว์ทั่วไปมีสิ่งแห้ง 20 - 25 % ของน้ำหนักสด ส่วนชนิดของหญ้านั้น ฟาร์มกวางของสถาบันสุวรรณวาจกกสิกิจฯ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสนนั้น ได้กล่าวไว้ว่า กวางชอบกินหญ้าเกือบทุกชนิดที่ผลิตได้ในวิทยาเขต
สำหรับรายชื่อหญ้า และวัชพืชที่กวางกินได้จากการรวบรวมมีดังนี้

1. หนามกระสุน Hhaki weed	2. ถั่วลิสงนา Alyce cloiver	3. ผักขมหนาม Spiny amaranth
4. ครอบจักรวาล Hirtum	5. หญ้ารังนก Arm grass, millet	6. หญ้าปากควาย Growfoot grass
7. หญ้าขนเล็ก Para gass	8. หญ้าแพรก Bermuda grass	9. หญ้าแห้วหมู Purple nutsedge
10. หญ้าไม้กวาด	11. ไมยราบเลื้อย Senisitive vine	12. ไมยราบ Shrubby sensitive plant
13. หญ้าเนเปียร์ Napier grass	14. หญ้าใต้ใบ Piss weed	15. หญ้าละออง Little iron weed
16. หญ้านกเขา Little iron weed	17. กระเม็ง Yerba-de-tazo	18. ไมยราบไร้หนาม Sensitive plant
19. ไมยราบยักษ์ Sensitive plant	20. กระทึบยอด Sensitive sorrel	21. ฮามาต้า Hamata stylo
22. ใบต้นปีป	23. ใบต้นมะม่วง Mango tree	24. ใบต้นกระถิน Leucena leaf
25. ข้าวโพดฝักอ่อน Bady corn	26. เปลือกข้าวโพดฝักอ่อน Bady corn Leaf	27. ผักบุ้ง Kangkong
28. หญ้าข้าวฝ่าง Columbus grass	29. ใบต้นขนุน Jack fruit